انتخابات ریاست جمهوری یکی از مولفههای مهم حضور مردم در عرصههای تصمیمگیری در نظام جمهوری اسلامی ایران است. افتخار جمهوری اسلامی در طول سالیان گذشته حضور پرشور و یکپارچه مردم در عرصه انتخابات بوده است.
رهبر معظم انقلاب در این رابطه فرمودهاند: "مسئله حضور مردم و انتخابات در نظام جمهوری اسلامی با این شکل بدیع و تازهای که در دنیا عرضه میشود، مسئله بسیار مهمی است. جا دارد درباره آن بیشتر تأمل شود، حرف زده شود، بحث شود. مسئله، مسئله مردمسالاری دینی است؛ یعنی حضور یکپارچه مردم، رقابت جدی، فعالیت و تلاش حقیقی مردمی، در کنار معیارهای اسلامی و معیارهای الهی. این ترکیب شگفتآور همان چیزی است که بشریت محتاج آن است؛ تشنه آن است."12/ 05/ 88 جمهوری اسلامی ایران در سی و پنج سال حیات خود شش رئیس جمهور داشته است. دو رئیس جمهور اول ایران نتوانستند دوران چهار ساله مسئولیت خود را به پایان برسانند؛ اولی (بنی صدر) برکنار شد و از ایران گریخت و دومی (شهید رجایی) در انفجاری در ساختمان نخستوزیری ترور شد. اما چهار رئیسجمهوری که در ادامه عهدهدار ریاست قوه مجریه شدند، هر یک دو دوره پیاپی در این سمت بودند. در آستانه یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری، آمار ده دوره پیشین انتخابات را مرور میکنیم. اولین دوره - تاریخ برگزاری: 5 بهمن 1358 - رئیس جمهوری منتخب: ابوالحسن بنی صدر با 10 میلیون و 753 هزار و 752 رای - نفر دوم: احمد مدنی - تعداد ثبت نام کنندگان: 124 نفر - رقبای نهایی: 95 نفر - تعداد واجدان شرایط: 20 میلیون و 993 هزار و 643 نفر - تعداد رای دهندگان: 14 میلیون و 152 هزار و 887 نفر - درصد مشارکت: 67.4 درصد * ریاست جمهوری بنیصدر تنها 17 ماه به طول انجامید. وی در این مدت به تدریج با تمامی نهادهای انقلابی وارد فاز مقابله شد و در کنار عدم توجه به مصوبات قانونی مجلس به حمایت از گروههایی چون مجاهدین خلق پرداخت. اینچنین بود که ابتدا در 20 خرداد 1360 با حکم امام خمینی (ره) از فرماندهی کل قوا برکنار شد. 11 روز پس از صدور حکم امام، در 31 خرداد 1360 لایحه عدم کفایت سیاسی بنیصدر برای ادامه ریاست جمهوری در مجلس به تصویب رسید. سرانجام در اول تیرماه 1360 متعاقب تصویب لایحه، امام در پاسخ به نامه رئیس مجلس، بنیصدر را از ریاست جمهوری عزل کرد. دومین دوره - تاریخ برگزاری: 2 مرداد 1360 - رئیس جمهوری منتخب: محمدعلی رجایی با 12 میلیون و 770 هزار و 50 رای - نفر دوم: عباس شیبانی - تعداد ثبت نام کنندگان: 71 نفر - رقبای نهایی: 4 نفر - تعداد واجدان شرایط: 22 میلیون و 687 هزار و 17 نفر - تعداد رای دهندگان: 14 میلیون و 573 هزار و 803 نفر - درصد مشارکت: 64.2 درصد * در روز 8 شهریور 1360 محمدعلی رجایی رییسجمهوری و محمدجواد باهنر نخستوزیر وقت به همراه گروهی از اعضای هیات دولت در انفجار دفتر نخستوزیری به شهادت رسیدند. سومین دوره - تاریخ برگزاری: 10 مهر 1360 - رئیس جمهوری منتخب: آیت الله خامنه ای با 15 میلیون و 905 هزار و 987 رای - نفر دوم: اکبر پرورش - تعداد ثبت نام کنندگان: 46 نفر - رقبای نهایی: 4 نفر - تعداد واجدان شرایط: 22 میلیون و 687 هزار و 17 نفر - تعداد رای دهندگان: 16 میلیون و 847 هزار و 717 نفر - درصد مشارکت: 74.2 درصد چهارمین دوره - تاریخ برگزاری: 25 مرداد 1364 - رئیس جمهوری منتخب: آیت الله خامنه ای با 12 میلیون و 205 هزار و 12 رای - نفر دوم: حبیب الله عسکراولادی - تعداد ثبت نام کنندگان: 50 نفر - رقبای نهایی: 3 نفر - تعداد واجدان شرایط: 25 میلیون و 993 هزار و 802 نفر - تعداد رای دهندگان: 14 میلیون و 238 هزار و 587 نفر - درصد مشارکت: 54.7 درصد پنجمین دوره - تاریخ برگزاری: 6 مرداد 1368 - رئیس جمهوری منتخب: اکبر هاشمی رفسنجانی با 15 میلیون و 550 هزار و 528 رای - نفر دوم: عباس شیبانی - تعداد ثبت نام کنندگان: 79 نفر - رقبای نهایی: 2 نفر - تعداد واجدان شرایط: 30 میلیون و 139 هزار و 598 نفر - تعداد رای دهندگان: 16 میلیون و 452 هزار و 677 نفر - درصد مشارکت: 54.6 درصد ششمین دوره - تاریخ برگزاری: 21 خرداد 1372 - رئیس جمهوری منتخب: اکبر هاشمی رفسنجانی با 10 میلیون و 566 هزار و 499 رای - نفر دوم: احمد توکلی - تعداد ثبت نام کنندگان: 128 نفر - رقبای نهایی: 4 نفر - تعداد واجدان شرایط: 33 میلیون و 156 هزار و 55 نفر - تعداد رای دهندگان: 16 میلیون و 769 هزار و 787 نفر - درصد مشارکت: 50.5 درصد هفتمین دوره - تاریخ برگزاری: 2 خرداد 1376 - رئیس جمهوری منتخب: محمد خاتمی با 20 میلیون و 138 هزار و 784 رای - نفر دوم: علی اکبر ناطق نوری - تعداد ثبت نام کنندگان: 238 نفر - رقبای نهایی: 4 نفر - تعداد واجدان شرایط: 36 میلیون و 466 هزار و 487 نفر - تعداد رای دهندگان: 29 میلیون و 145 هزار و 745 نفر - درصد مشارکت: 79.9 درصد هشتمین دوره - تاریخ برگزاری: 18 خرداد 1380 - رئیس جمهوری منتخب: محمد خاتمی با 21 میلیون و 659 هزار و 53 رای - نفر دوم: احمد توکلی - تعداد ثبت نام کنندگان: 814 نفر - رقبای نهایی: 10 نفر - تعداد واجدان شرایط: 42 میلیون و 170 هزار و 230 نفر - تعداد رای دهندگان: 28 میلیون و 81 هزار و 930 نفر - درصد مشارکت: 66.6 درصد نهمین دوره مرحله اول - تاریخ برگزاری: 27 خرداد 1384 - راه یافتگان به مرحله دوم: - اکبر هاشمی رفسنجانی با 6 میلیون و 190 هزار و 122 رای - محمود احمدی نژاد با 5 میلیون و 718 هزار و 129 رای - تعداد ثبت نام کنندگان: 1014 نفر - رقبای نهایی: 8 نفر - تعداد واجدان شرایط: 46 میلیون و 768 هزار و 418 نفر - تعداد رای دهندگان: 29 میلیون و 400 هزار و 857 نفر - درصد مشارکت: 62.8 درصد مرحله دوم - تاریخ برگزاری: 3 تیر 1384 - رئیس جمهوری منتخب: محمود احمدی نژاد با 17 میلیون و 248 هزار و 782 رای - تعداد رای دهندگان: 27 میلیون و 958 هزار و 931 نفر - درصد مشارکت: 59.8 درصد دهمین دوره - تاریخ برگزاری: 22 خرداد 1388 - رئیس جمهوری منتخب: محمود احمدی نژاد با 24 میلیون و 527 هزار 516 رای -نفر دوم: میرحسین موسوی -تعداد ثبت نام کنندگان: 475 نفر - رقبای نهایی: 4 نفر - تعداد واجدان شرایط: 46 میلیون و 199 هزار 997 نفر - تعداد رای دهندگان: 39 میلیون و 165 هزار و 191 نفر - درصد مشارکت: 85 درصد بیشترینها و کمترینها * انتخابات دهمین دوره ریاست جمهوری در 22 خرداد 88 از حیث مشارکت مردمی در پای صندوق های رأی با حدود 85% اولین مقام را پس از رفراندوم جمهوری اسلامی در بین انتخابات های برگزار شده پس از انقلاب اسلامی را دارا می باشد. * در میان 6 رئیس جمهوری منتخب گذشته در ده دوره ریاست جمهوری، حضرت آیت الله خامنه ای با 95.03% بیشترین میزان آراء را در دوره سوم کسب نمود. * کمترین میزان مشارکت مردم در ده انتخابات ریاست جمهوری مربوط به ششمین دوره ریاست جمهوری در 21 خرداد 72 با 50.66% و بالاترین مشارکت مردمی در دهمین دوره ریاست جمهوری در 22 خرداد 88 با 85% می باشد. * بیشترین تعداد نامزدهای تأیید صلاحیت شده در اولین دوره ریاست جمهوری با 107 نفر و کمترین نامزدها در پنجمین دوره با 2 نفر بوده است. * بیشترین افراد داوطلب ثبت نام کننده در نهمین دوره با 1014 نفر بوده و کمترین افراد داوطلب با 46 نفر در سومین دوره بوده است.
[ پنج شنبه 92/2/26 ] [ 5:7 عصر ] [ هادی فرخنده نژاد (82) ]
|
||